ZABEZPIECZANIE DRZEWEK PRZED PRZYMROZKAMI WIOSENNYMI

Przymrozki wiosenne są bardzo szkodliwe, przede wszystkim dla wcześnie kwitnących gatunków drzew i krzewów owocowych. Należą do nich: brzoskwinie i morele, a z krzewów — porzeczka czarna. Czereśnie, wiśnie i truskawki mogą czasem ucierpieć od przymrozków, rzadziej natomiast uszkadzane są jabłonie i grusze. Występowanie przymrozków zależy od pogody, ukształtowania terenu, okrywy roślinnej i rodzaju gleby. Przymrozki występują w pogodne i suche noce, częściej w zagłębieniach niż na płaskim czy pochyłym terenie. Nad glebą pokrytą trawą czy chwastami temperatura obniża się bardziej niż nad czarnym ugorem. Znając te zasady należy jeszcze przed założeniem plantacji sadowniczej zastanowić się, czy na wybranym miejscu przy określonym sposobie utrzymywania gleby, przymrozki wiosenne nie będą obniżały plonu lub niszczyły kwiatów.

Przymrozkom zapobiega się kilkoma metodami. Najprostszym sposobem jest odymianie sadu przez spalanie stosów podsuszonego torfu, gałęzi, liści itp., materiału na tyle wilgotnego, aby podczas spalania wytwarzał się dym z dużą ilością pary wodnej. Dym chroni skutecznie rośliny przed przymrozkami tzw. radiacyjnymi, które powstają wskutek wypromieniowywania ciepła przez ziemię w bezchmurną noc. Na każdym hektarze sadu trzeba zapalić około 150 stosów, aby

temperaturę podnieść o 1—2°C. Jest to sposób pracochłonny i wymagający dużych ilości materiału do spalenia, a także zanieczyszczający środowisko. Skuteczniejszym sposobem, stosowanym za granicą jest palenie ropy naftowej lub węgla w specjalnych piecykach . Podejmowano i u nas próby palenia brykietów, specjalnie do tego celu przygotowanych. Dotychczasowe wyniki wskazują, że metoda ta może być skuteczna. Koszt zabiegu jest jednak bardzo wysoki.

W gospodarstwach dysponujących deszczownią, można drzewa i krzewy owocowe zraszać wodą. Zapobiegnie się w ten sposób przemarznięciu . Należy w tym celu tak dobrać dysze zraszaczy, aby dostarczały od 2,4 do 3,6 mm wody na godzinę. Zraszanie należy rozpocząć, gdy temperatura obniży się do 0°C, a zakończyć, gdy następuje całkowite roztopienie sopli lodu na roślinie. Jeśli przymrozek jest duży, tzn. nastąpił spadek temperatury do —5 czy — 7°C, wówczas należy stosować większą ilość wody, to jest około 5—6 mm na godzinę . Kropelki wody spadające na pędy, liście, kwiaty i zawiązki owoców zamarzając, wydzielają duże ilości ciepła zamarzania, które nie pozwala, aby temperatura tych delikatnych części roślin spadła poniżej — 1°C. Deszczowanie jest najskuteczniejszym sposobem ochrony przed przymrozkami.