Pęcherze na stopach oraz dłoniach. Domowe sposoby leczenia i zapobiegania.

Pęcherze skórne to wykwity wzniesione nad powierzchnią skóry, oddzielające zewnętrzną warstwę skóry (naskórek) od głębiej leżących tkanek (skóry właściwej) krwią lub przejrzystym płynem surowiczym koloru słomkowego (chłonka) przesiąkającym z naczyń krwionośnych. Płyn przenika do uszkodzonego lub zakażonego obszaru pod powierzchnią tkanki podskórnej, tworząc poduszeczkę ochronną, pod którą powstaje nowa nieuszkodzona skóra.
Pęcherze mogą być bezbolesne lub z towarzyszącym swędzeniem, pieczeniem i bólem.
Pojedyncze pęcherze są najczęściej wynikiem urazu mechanicznego skóry, natomiast pęcherze mnogie to objaw choroby zakaźnej.

W zależności od wielkości, pęcherze dzieli się na 2 rodzaje:
– pęcherzyki o średnicy nieprzekraczającej 5mm
– pęcherze o średnicy ponad 5mm

Przyczyny pęcherzy:
– urazy tj. otarcia, ucisk, oparzenie termiczne i chemiczne, poparzenie słoneczne, ugryzienie insekta; zwykle o średnicy ponad 5mm
– opryszczka zwykła (zimno, febra) występuje zwykle na wardze lub w jej pobliżu; pęcherzyki mnogie o średnicy poniżej 5mm; ich pojawienie się poprzedza drętwienie oraz bolesność skóry
– półpasiec; na ogół pęcherzyki do 5mm średnicy, zawsze znajdujące się po jednej stronie ciała i rozprzestrzeniające na kształt opaski na tułowiu lub wzdłuż kończyny
– choroby wirusowe wieku dziecięcego tj. ospa wietrzna
– wyprysk pęcherzowy; pęcherze o różnej wielkości, mogą być bolesne; najczęściej pojawiają się na dłoniach oraz podeszwach stóp
– autoimmunologiczne choroby skóry (pęcherzyca, pemfigoid); liczne, różnej wielkości, wiotkie i pękające pęcherze, pozostawiające bolesne owrzodzenia
– opryszczkowe zapalenie skóry
– atopowe zapalenie skóry (egzema)
– zapalenie tkanki podskórnej
– alergiczne zapalenie naczyń
– świerzb; drobne pęcherzyki
– liszajec pęcherzowy (zakażenie skóry)
– rumień wielopostaciowy; symetryczne plamy z centralnie położonym pęcherzem
– porfiria (choroba metaboliczna)
– pęcherzowe oddzielanie naskórka (choroba genetyczna)
– mięczak zakaźny
– uboczny objaw przyjmowanych leków

Pęcherze, które powstały w wyniku oparzenia chronią leżące głębiej tkanki przed działaniem wysokiej temperatury i zmniejszają ryzyko wtórnej infekcji.
Pęcherze wywołane przez zakażenie mogą obfitować w bakterie i wirusy, dlatego nie powinny być dotykane, aby nie rozprzestrzeniać infekcji.
Pojawienie się pęcherzy na stopach lub na dłoniach w skutek tarcia to oczywisty sygnał do zmniejszenia aktywności albo założenia wygodniejszych butów. Dotyczy to najczęściej początkujących biegaczy, tenisistów lub rowerzystów.

Domowe sposoby na pęcherze:

LECZENIE:

Nie wolno usuwać pęcherza, należy poczekać, aż sam zniknie. Jeśli pęknie, trzeba założyć jałowy opatrunek i starannie dbać o jego higienę, aby nie dopuścić do zakażenia rany.
Jednak są eksperci, którzy warunkują samodzielne przekłucie pęcherza od jego wielkości. Dla większości osób pozostawienie nabrzmiałego pęcherza jest mało praktyczne, dlatego część specjalistów doradza, aby nakłuwać duże pęcherze powodujące ból, a nie przebijać małych i bezbolesnych. Nakłucie dużego pęcherza w obciążonym miejscu jest po prostu konieczne. Poza tym pęcherz wcześniej czy później samoistnie pęknie, dlatego lepiej zrobić to zawczasu w możliwie higienicznych warunkach.

Filcowa ochrona. Aby ochronić bolesny pęcherz bez jego nakłuwania należy osłonić go kawałkiem filcu z wyciętym pośrodku okienkiem – środkowa część nad pęcherzem powinna pozostać otwarta. Reszta filcu chroni przed dodatkowymi urazami i tarciem podczas codziennych czynności. Jeśli skóra jest czysta i sucha, taki opatrunek nie powinien przeszkadzać.

Sterylizowanie przyrządów. Przed nakłuciem lub nacięciem pęcherza, w pierwszej kolejności należy obmyć jego i sąsiadującą skórę, a następnie wysterylizowaną igłą, szpilką lub żyletką zrobić mały otwór wystarczający do usunięcia płynu. Najlepiej sterylizować alkoholem lub ogniem – wybrany przyrząd trzyma się w płomieniu zapałki, aż rozżarzy się do czerwoności (przed nakłuciem trzeba poczekać aż wystygnie).

Nie wolno usuwać skórki pokrywającej pęcherz, co jest największym i najczęstszym błędem. Odwarstwiony naskórek pokrywający pęcherz tworzy naturalny opatrunek ochronny. Jeśli się go usunie, odkryte dno pęcherza zaczerwieni się i zacznie boleć. Tymczasem pozostawiona warstwa naskórka szybko twardnieje i sama odpada, co znacznie skraca okres gojenia.

Antybiotyki stosowane miejscowo skutecznie niszczą bakterie, problem w tym, że także zdrowe komórki.

Opatrunek. Po wypuszczeniu płynu z pęcherza trzeba przykryć go jałowym plastrem z opatrunkiem. Jeśli pęcherz jest za duży, należy przykryć go gazą i przymocować ją wodoodpornym przylepcem. Dostępne są także specjalne plastry na pęcherze…

Preparaty z pantenolem. Pokrywa się nim zranioną okolicę, ochronna błonka zabezpiecza przed tarciem i zabrudzeniem.

Dostęp powietrza. Na noc zalecane jest usuwanie opatrunku, aby stworzyć dostęp powietrza do chorego miejsca. Powietrze i woda przyspieszają gojenie.

Zmiana mokrego opatrunku. Bez względu na przyczynę zawilgocenia, taki opatrunek jest zniszczony i trzeba go zmienić. W normalnych warunkach plaster na pęcherzu może być przyklejony przez 2 doby.

ZAPOBIEGANIE:

Korkowa wkładka do tyłu buta skutecznie zapobiega pęcherzom w okolicy pięt, wywołanym przez tarcie tylnej części obuwia.

Skarpetki należy nosić nawet w upalne dni – wystarczą krótkie osłaniające tylko stopy. Niewskazane są skarpety bez pięt (nakłada się je, nie odróżniając przodu od tyłu), gdyż niewystarczająco chronią stopy.

Puder jest wskazany w przypadku nawracających pęcherzy i noszeniu rzekomo wygodnego obuwia. Wystarczy codziennie rano posypywać stopy pudrem dla dzieci przed założeniem skarpetek.

Wazelina przed większym wysiłkiem tj. dłuższy bieg czy spacer lub gra w tenisa. Jednym ze sposobów uchronienia się przed powstaniem pęcherzy jest pokrycie stóp cienką warstwą wazeliny.

Do nowych butów nowe skarpetki. Jeśli nowe buty powodują pęcherze, trzeba zmienić również skarpetki na nowe – najlepsze są skarpety akrylowe. Zalecane są także specjalne wkładki do butów.
Ostatnie badania dowodzą, że skarpetki akrylowe lepiej chronią stopę przed pęcherzami niż skarpetki z bawełny lub innych włókien naturalnych – skarpetki bawełniane powodują, że pęcherze powstają szybciej i są trudniejsze w leczeniu. Włókna bawełny mogą obcierać skórę, a po zamoczeniu odkształcają się, tymczasem idealne dopasowanie skarpety do stopy ma decydujące znaczenie. Przędza akrylowa w dotyku przypomina bawełnę, ale zachowuje elastyczność nawet po zamoczeniu.

Hartowanie stóp taniną. Smarowanie wrażliwych okolic skóry 10% roztworem kwasu taninowego 2 razy dziennie przez 2-3 tygodnie powoduje jej stwardnienie, co skutecznie chroni przed otarciami i pęcherzami. Ten sposób jest szczególnie zalecany zawodowym sportowcom, natomiast sportowcy rekreacyjni przed zastosowaniem taniny, powinni zasięgnąć rady lekarza.

PORADA LEKARSKA

Nawet niepęknięty pęcherz może ulec zakażeniu, co objawia się:
– zmętnieniem płynu surowiczego i jego nieprzyjemną wonią
– zapalną obwódką skóry, która jest nabrzmiała, tkliwa i zaczerwieniona
– podwyższoną ciepłotą ciała
– nasileniem bólu
Jeśli zawartość pęcherzyka ulegnie zakażeniu i przekształceniu w ropę to powstaje krosta.
Oprócz zakażenia, wskazaniem do wizyty lekarskiej są wszystkie rodzaje pęcherzy o podłożu chorobowym, które zostały wymienione na wstępie.